Bang voor de tandarts? Zo kom je er vanaf!

Ben jij bang om in de tandartsstoel plaats te nemen? Je bent niet de enige. Lees de tips van onze mondhygiënist Lieneke Steverink-Jorna. 

Iedereen is wel ergens bang voor. De een is bang voor spinnen, de ander vreest voor hoogtes. Een andere veelvoorkomende angst is tandartsangst. Veel mensen schamen zich voor deze angst. Maar is het echt iets om je voor te schamen? Moeten mensen die bang zijn voor spreken in het openbaar of angst hebben voor kleine ruimtes zich schamen? Nee, dat hoeven ze niet, dus jij met je angst om in die behandelstoel plaats te nemen ook niet. 

Angst is iets heel normaals. Zonder angst zouden we roekeloos worden. We zouden rijden zonder autogordel en op hoge snelheid door het dorp sjezen. We springen gezellig bij de leeuwen in het verblijf en laten de achterdeur ’s nachts open. Angst is in veel gevallen functioneel, maar het is super onhandig wanneer je ergens bang voor bent terwijl er geen reëel gevaar dreigt. De tandarts bijvoorbeeld. En hij of zij grapt dan nog weleens: “Ik eet je niet op.”, maar dat helpt niet.  

Veruit de meeste mensen met tandartsangst zijn het bangst in de fase voordat ze behandeld worden. Deze angst kan zelfs zo ver gaan dat ze er niet van kunnen slapen. Vragen als ‘Wat gaat de tandarts doen?’, ‘Gaat de behandeling pijn doen?’ en ‘Hoe voelt mijn mond na de behandeling aan?’ spoken door het hoofd. Je voelt je hartslag versnellen, het zweet breekt je uit. Veel patiënten beschrijven een druk op de borst of een misselijk gevoel. 

Deze tandartsangst kan een duidelijke oorzaak hebben. Zo beschrijven oudere mensen slechte ervaringen bij de schooltandarts. Ook kan angst voor de tandarts overgedragen worden van ouder op kind. Wanneer je als kind ziet dat je ouders heftig reageren op een tandartsbezoek, ben jij ook op je hoede. Soms moet er dieper worden gegraven naar de oorzaak; daar nemen we tijdens de afspraak de tijd voor.  

Het is goed te weten dat je angst er gewoon mag zijn bij Dental Clinics. Onze professionals maken regelmatig mee dat patiënten het moeilijk hebben. Jij vormt dus echt geen uitzondering. We kunnen alleen niet altijd aan de buitenkant zien hoe angstig je precies bent. Sommige mensen kunnen dit heel erg goed verbergen en reageren dan bijvoorbeeld wat kortaf.

“Om misverstanden te voorkomen, is het verstandig je angst bespreekbaar te maken. Waar ben je precies bang voor en hoe kunnen we je daarmee helpen?” 

De manier waarop je bij Dental Clinics ondersteund wordt, is afhankelijk van hoe jouw tandartsangst in elkaar steekt en wat je wensen zijn. Het mooiste is natuurlijk wanneer we je helemaal van je angst kunnen afhelpen. Dat klinkt misschien als iets wat te mooi is om waar te zijn. Toch hebben we ervaring met mensen die eerst beefden als een rietje en nu probleemloos in de stoel plaatsnemen. Ook kan het helpen om bij een angsttandarts een afspraak te maken in plaats van bij een gewone tandarts. Een aantal van onze tandartsen heeft als aandachtsgebied angst tandheelkunde. Lees hier meer over onze angsttandartsen. 

Ik heb eens iemand met tandartsangst in de stoel gehad die bijna in slaap viel. Ik vroeg deze patiënt (een dame op leeftijd) haar ogen te sluiten en naar het moment te gaan waar de angst het hoogst zou zijn. Ik vroeg welke gedachtes naar boven kwamen, waar het akelige gevoel zat en hoe dat eruit zag. Het zinnetje “Ik wil dit niet!”, kwam in haar hoofd en dit gaf haar een beklemmend gevoel. Alsof haar luchtpijp werd dichtgeknepen. Ik vroeg of ze dit zo wilde houden of dat ze er vanaf wilde. Samen bogen we het niet-helpende zinnetje om in een helpende zin. Ze wilde namelijk wel. Anders zat ze er niet. Ze stelde in haar fantasie voor dat ze de beklemming opruimde en er iets moois voor in de plaats zette. Het mooie is dat ik ter plekke ook kan zien en voelen hoe dat gaat. Je merkt dat de sfeer in de behandelkamer verandert. Ze maakte een mooie tuin in haar lijf en haar kleinkinderen waren erin aan het spelen. Toen ik zei: “…en er zijn de mooiste geluiden.”, zag ik haar breeduit lachen. Ik kon wel raden wat haar kleinkinderen tegen haar zeiden. Zachtjes soesde ze weg en ik kon mijn gang gaan.

Een tip is dus om je gedachten rondom een afspraak in kaart te brengen. Helpen deze gedachten en wil je ze houden? Of kloppen ze niet en wil je ervan af? Door te oefenen om helpende gedachten te vormen, wordt de angst een stuk minder. Op deze pagina vind je nog meer tips bij tandartsangst, zoals het doen van ademhalings- en ontspanningsoefeningen of het meebrengen van eigen muziek.  

Vond je dit interessant? Lees dan meer over dit onderwerp: 

• Verdoving bij de tandarts 
• Eerste bezoek aan de tandartspraktijk

Dit blogartikel is geschreven door Lieneke Steverink-Jorna. Zij werkt als mondhygiënist bij Dental Clinics Doetinchem Centrum. Naast haar werk in de tandartspraktijk, schrijft zij regelmatig over haar ervaringen. Deze keer stipt zij het onderwerp tandartsangst aan.